http://posztukiwania.pl/wp-content/themes/special-theme
Navigation Menu
  • Blog
  • Aktualności
  • O mnie
  • Media
  • Wykłady
Home » Blog » Wino i kazirodztwo
Tue06

Wino i kazirodztwo

Magdalena Łanuszka :: in Oct 6, 2015 :: in Blog :: 10 comments

Rok temu w porze winobrania pisałam o tym, jak Noe nadużył wina (post dostępny TU). W tym roku również zajrzymy do Starego Testamentu: tym razem do historii z dodatkowym bulwersującym motywem kazirodczej miłości. Artyści sięgali po ten temat wielokrotnie na przestrzeni wieków; chodzi mianowicie o historię Lota i jego córek.

12-A-000091001_1288172433500

Sprawa dotyczy niesławnej Sodomy i Gomory, gdzie – jak wiadomo – działy się rzeczy najokropniejsze pod względem moralnym. Jak czytamy w Księdze Rodzaju: Pan rzekł: «Skarga na Sodomę i Gomorę głośno się rozlega, bo występki ich [mieszkańców] są bardzo ciężkie. Chcę więc iść i zobaczyć, czy postępują tak, jak głosi oskarżenie, które do Mnie doszło, czy nie; dowiem się» (Rdz 18.20-21). Mądry Abraham, chcąc uratować dobrych mieszkańców, wszedł w dysputę z Bogiem; zaczął od podpytywania Pana, czy nie dałoby się odpuścić, gdyby znalazło się 50 sprawiedliwych, a potem zręcznie utargował ten deal do dziesięciu, dzięki którym Sodoma miała być oszczędzona. Abraham, ojciec Narodu Wybranego, był mistrzem targowania się! Niestety, najwyraźniej zabrakło nawet takiej ilości przyzwoitych ludzi w tym zepsutym mieście.

Wydaje się, że jedynym sprawiedliwym był Lot, którego odwiedzili w związku z tym dwaj aniołowie. Niestety, mieszkańcy Sodomy widząc, że Lot gości dwóch przystojnych młodzieńców, zaczęli domagać się, by im ich wydał; zamiary mieli niecne, jak mówi nam wyraźnie Biblia: Mieszkający w Sodomie mężczyźni, młodzi i starzy, ze wszystkich stron miasta, otoczyli dom, wywołali Lota i rzekli do niego: «Gdzie tu są ci ludzie, którzy przyszli do ciebie tego wieczoru? Wyprowadź ich do nas, abyśmy mogli z nimi poswawolić!» (Rdz 19.4-5)

Lot się zdenerwował; nie chcąc uchybić prawom gościnności, zaproponował w zamian wydanie sąsiadom dwóch córek – jak sam zachwalał, wciąż jeszcze dziewic; no ale Sodomici, jak się domyślamy, pannami pogardzili. Oczywiście wobec tej ciężkiej zniewagi praw boskich i ludzkich, zapadł wyrok na Sodomę. Lot dostał od aniołów cynk, że ma zabierać żonę z córkami i uciekać bez oglądania się za siebie. Na Sodomę spadł deszcz ognia i siarki, niszcząc wszystko i wszystkich. Żona Lota w czasie ucieczki obejrzała się za siebie i zamieniła się w słup soli.

lotdaugh

W tej sytuacji Lot pozostał sam z dwiema córkami – uciekłszy, schronili się w górach. Zamieszkali w pieczarze i nie bardzo było wiadomo, co dalej. Tymczasem niestety córki Lota zaczęły panikować na tle tykającego biologicznego zegara. Były w końcu wciąż dziewicami, a wydawało im się, że resztę życia spędzą na tułaczce z ojcem. Co zatem z wymarzonym macierzyństwem? No cóż, sposób się zawsze znajdzie. Zacytujmy znów Biblię: A gdy mieszkał z dwiema swymi córkami w pieczarze, rzekła starsza do młodszej: «Ojciec nasz wprawdzie już stary, ale nie ma w tej okolicy mężczyzny, który by przyszedł do nas na sposób wszystkim właściwy. Chodź więc, upoimy ojca naszego winem i położymy się z nim, a tak będziemy miały potomstwo z ojca naszego». (Rdz 19.30-32)

cezanne20685

I tak obie siostry, jednej nocy starsza a drugiej młodsza, upiwszy ojca, wykorzystały go seksualnie: Upoiły więc swego ojca winem tej samej nocy; wtedy starsza poszła i położyła się przy ojcu swoim, on zaś nawet nie wiedział ani kiedy się kładła, ani kiedy wstała. (Rdz 19.33)

Swoją drogą trzeba przyznać, że panny wykazały się mistrzowskim wręcz wyczuciem: nie jest łatwo tak wymierzyć trunek, żeby mężczyzna już nie kojarzył, co się dzieje, ale jeszcze dał radę.

DaughterOfLotAltdorfer

Efekt tych starań był taki, jak sobie panny Lotówny wymarzyły: I tak obie córki Lota stały się brzemienne za sprawą swego ojca. Starsza, urodziwszy potem syna, dała mu imię Moab. Ten był praojcem dzisiejszych Moabitów. Młodsza również urodziła syna i nazwała go Ben-Ammi. Ten zaś stał się praojcem dzisiejszych Ammonitów (Rdz 19.36-38). Oczywiście nie ulega wątpliwości, że historia ta jest elementem izraelskich podań, tłumaczących pogardę dla Ammonitów i Moabitów, z którymi Izrael pozostawał w nieprzyjaźni i w ciągłych walkach. Zaś w sztuce europejskiej temat ten był niezwykle popularny głównie ze względu na walory erotyczne. Mamy w końcu wątek uwiedzenia mężczyzny przez kobiety za pomocą wina; dodajmy przy tym, że mężczyzna jest starszy, a kobiety są dwie. Nie szkodzi, że w przekazie biblijnym uwiedzenie rozłożone było na dwie noce (czy stary Lot poradziłby sobie z dwiema córkami na raz?). Na obrazach zazwyczaj czas jest skumulowany, w wyniku czego otrzymujemy wizualizację w typie klasycznego trójkąta. Kazirodztwo to tylko dodatkowy smaczek.

1280px-Joachim_Wtewael_-_Lot_and_his_Daughters_-_WGA25909

Pamiętajcie zatem, Panowie: be careful what you wish for. A z winem trzeba ostrożnie – bywa kacogenne. I niestety może się zdarzyć, że kac będzie trwał co najmniej dziewięć miesięcy, jak to zapewne się przytrafiło nieszczęsnemu Lotowi.



10 Visitor Comments

  1. miss says:
    December 14, 2015 at 2:14 pm

    Pieknie jestem zachwycona Twoja wiedzą.

    Reply
    1. Robert says:
      April 6, 2021 at 5:27 pm

      DZIĘKI W KOŃCU WIEM KIM BYŁ Lot I JEGO CÓRKI

      Reply
  2. miss says:
    December 14, 2015 at 2:14 pm

    Jestem zachwycona Twoja wiedzą.

    Reply
  3. Agnieszka says:
    December 16, 2015 at 9:30 pm

    Znalazłam się tu przypadkowo, ale zdecydowanie zostanę na dłużej.
    Świetny blog! Pozdrawiem serdecznie. :)

    Reply
  4. Magdalena Łanuszka says:
    December 17, 2015 at 1:19 pm

    Bardzo dziękuję za wszystkie dobre słowa! Pozdrawiam!

    Reply
  5. Anna says:
    December 15, 2018 at 10:10 am

    Źródła nienawiści Izraelitów do Moabitów i Ammonitów należy szukać w innym zdarzeniu: ” 4 Nie wejdzie Ammonita i Moabita do zgromadzenia Pana, nawet w dziesiątym pokoleniu; nie wejdzie do zgromadzenia Pana na wieki, 5 za to, że nie wyszli oni ku wam na drogę z chlebem i wodą, gdyście szli z Egiptu3 i jeszcze opłacili przeciwko tobie Balaama3, syna Beora, z Petor w Aram-Naharaim, aby cię przeklinał. Pwt 23 (BT).

    Tu raczej chodzi o to, że życie bez Boga prowadzi do podejmowania decyzji, które w konsekwencji prowadzą do grzechu. Wszak kazirodztwo nim jest.

    Reply
    1. Magdalena Łanuszka says:
      December 15, 2018 at 10:44 am

      Dziękuję za komentarz. Nie twierdzę, że opowieść o Locie i jego córkach jest “źródłem” nienawiści do Moabitów i Ammonitów, ale z pewnością określanie ich jako wywodzących się z kazirodztwa jest świadectwem pewnej pogardy. Sądzę, że ta opowieść powstała w momencie, kiedy konflikt Izraelitów z Moabitami i Ammonitami już był ugruntowany – wpisuje się w niego, ale nie jest jego początkiem. Pozdrawiam serdecznie!

      Reply
  6. Hanna says:
    August 26, 2020 at 6:58 pm

    Historia Lota to ostatnia kropla, która przechyliła czarę na rzecz mojego odejścia od kościoła. Komentarze lekko przemykają nad propozycją Lota wydania swoich nieletnich dziewiczych córek na gwałt zbiorowy. Dzisiaj Lot zostałby nazwany zwyrodnialcem (i dla mnie nim jest) i dostałby wyrok za stręczenie nieletnich oraz narażenie życia i zdrowia swoich dzieci. Odebranie praw rodzicielskich jest oczywistością.
    Następnie córki upiły ojca i z nim współżyły. Cóż, pewnie je tatuś moralności uczył i dlatego skutek nie dziwi. Musiał też lubić trunki, bo tak łatwo dzieci rodziców nie upiją.
    Ogólnie Lot to postać obrzydliwa, ale jak wiemy, uznana przez Boga za sprawiedliwego i dlatego zadałam sobie pytanie: co to za Bóg hołubiący takiego zwyrodnialca? Odpowiedź przyszła sama: na pewno nie mój.

    Reply
    1. kaper says:
      August 26, 2020 at 9:06 pm

      https://pl.wikipedia.org/wiki/Prezentyzm
      … Są też obrońcy prezentyzmu. Argumentują oni, że unikanie ocen moralnych jest w istocie relatywizmem moralnym. Niektórzy historycy, zwłaszcza związani z Kościołem, podkreślają, że moralność jest ponadczasowa, gdyż została ustanowiona przez Boga. Według nich przykładanie wartości ponadczasowych do zdarzeń przeszłych nie jest anachronizmem. Argumentują, że obyczaje mogą się zmieniać, ale moralność jest niezmienna.

      Nie zgadzam się z tym. Nasze rozumienie świata zmienia się w czasie i ocenianie dawnych ludzi z perspektywy dzisiejszej wiedzy niekoniecznie ma sens. Kiedyś wierzono, że kołtuna nie wolno wycinać bo się oślepnie, dzisiaj (mam nadzieję) nikt tak nie uważa. Zasady etyczne również są pochodną wiedzy o świecie i relacji społecznych panujących w określonym czasie i miejscu.

      Reply
    2. baga says:
      July 15, 2021 at 10:55 am

      To jest typowe myślenie ludzi, którzy z wiarą mają relację bardzo powierzchowną, nie starają się pogłębiać jej w ślad za dorastaniem i pozostają na etapie historyjek opowiadanych przez katechetkę dzieciom w podstawówce. Niestety, również większość księży idzie na łatwiznę i nie podaje swoim owieczkom tej wiedzy z ambon, zajmując się tam raczej polityką i połajankami moralnymi, niekoniecznie adekwatnymi do nauki kościoła. Ale też wierni nie powinni iść na łatwiznę i ograniczać swojej wiedzy do jednego, przypadkowego kazania w tygodniu. Kiedy zaczęłam szukać na własną rękę wykładów teologów i kaznodziejów (teraz dostęp przez internet jest bardzo ułatwiony), zupełnie inaczej patrzę na wiarę i Biblię.

      Reply

Post a Reply Cancel Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Szukaj

Najnowsze wpisy

  • Wesołe zabawy dzieci w dawnych wiekach
  • Artykuły wydane w książce “DETEFON, RADION, VIS. Opowieści muzealne o II Rzeczypospolitej”
  • Średniowieczne autoportrety kobiet
  • Matka Boska bije diabła!
  • Międzynarodowa konferencja online: “Annihilating Evil: Scenes of Fighting, Slaying, Trampling and Binding Bad Forces in Art”

Ostatnie komentarze

  • Magdalena Łanuszka on Wesołe zabawy dzieci w dawnych wiekach
  • Magdalena Łanuszka on “Księżyc pod jej stopami…”
  • Egoria on “Księżyc pod jej stopami…”
  • Stratos Vasdekis on Wesołe zabawy dzieci w dawnych wiekach
  • kaper on Wesołe zabawy dzieci w dawnych wiekach

Archiwum

  • January 2023
  • December 2022
  • November 2022
  • October 2022
  • August 2022
  • July 2022
  • May 2022
  • April 2022
  • March 2022
  • February 2022
  • January 2022
  • December 2021
  • November 2021
  • August 2021
  • July 2021
  • June 2021
  • May 2021
  • April 2021
  • March 2021
  • February 2021
  • January 2021
  • December 2020
  • November 2020
  • October 2020
  • September 2020
  • August 2020
  • June 2020
  • May 2020
  • April 2020
  • March 2020
  • February 2020
  • January 2020
  • December 2019
  • November 2019
  • October 2019
  • September 2019
  • August 2019
  • July 2019
  • June 2019
  • May 2019
  • April 2019
  • March 2019
  • February 2019
  • January 2019
  • December 2018
  • November 2018
  • October 2018
  • September 2018
  • August 2018
  • July 2018
  • June 2018
  • May 2018
  • April 2018
  • March 2018
  • January 2018
  • December 2017
  • November 2017
  • October 2017
  • September 2017
  • August 2017
  • July 2017
  • June 2017
  • May 2017
  • April 2017
  • March 2017
  • February 2017
  • January 2017
  • December 2016
  • November 2016
  • October 2016
  • September 2016
  • August 2016
  • July 2016
  • June 2016
  • May 2016
  • April 2016
  • March 2016
  • February 2016
  • January 2016
  • December 2015
  • November 2015
  • October 2015
  • September 2015
  • August 2015
  • July 2015
  • June 2015
  • May 2015
  • April 2015
  • March 2015
  • February 2015
  • January 2015
  • December 2014
  • November 2014
  • October 2014
  • September 2014
  • August 2014
  • July 2014
  • June 2014
  • May 2014
  • April 2014
  • March 2014
  • February 2014
  • January 2014

Kategorie

  • Aktualności
  • Blog
  • Media
  • Wykłady

Meta

  • Log in
  • Entries RSS
  • Comments RSS
  • WordPress.org

Tags

architektura Biblia Chrystus diabeł Duch Święty Europa Środkowa fotografia freski grafiki herb historia karnawał legendy literatura malarstwo martwa natura Matka Boska mitologia mozaiki muza nowożytność portret relikwie rynek sztuki rzeźba rękopisy seksualność starożytność sztuka sakralna Wielcy Mistrzowie wino XIX wiek XX wiek zwierzęta zwyczaje śmierć średniowiecze święci

Designed by Fragrance Design © 2013 | Powered by WordPress

×

Korzystając ze strony wyrażasz zgodę na używanie cookie, zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies W programie służącym do obsługi internetu można zmienić ustawienia dotyczące cookies.