http://posztukiwania.pl/wp-content/themes/special-theme
Navigation Menu
  • Blog
  • Aktualności
  • O mnie
  • Media
  • Wykłady
Home » Blog » Latarnia Umarłych
Sun30

Latarnia Umarłych

Magdalena Łanuszka :: in Oct 30, 2016 :: in Blog :: 0 comments

Przy kościele św. Mikołaja w Krakowie, przy ul. Kopernika, stoi sobie niepozorny kamienny słupek. Wiele osób przechodzi koło niego nie wiedząc nawet, że mijają wyjątkowy zabytek: to średniowieczna Latarnia Umarłych.

krakow-latarnia_umarlych_kosc_sw_mikolaja

Oryginalnie w górnej części tego słupka były oczywiście otwory, przez które widać było ogień płonącej nocą latarni – zostały one jednak zamurowane. Ta akurat latarnia pierwotnie stała koło szpitala trędowatych, przy kościele św. Walentego, który niegdyś znajdował się na narożniku dzisiejszych ulic Długiej i Pędzichów. Kościół został zburzony w początkach XIX wieku; wizerunek jego widnieje na obrazie Teodora Baltazara Stachowicza (Muzeum Historyczne Miasta Krakowa), obok nieistniejącego już także kościoła Św. Krzyża. Na środku widać naszą latarnię, którą przeniesiono w dzisiejsze miejsce w roku 1871.

krzyza_5_walentego_5

Co to były Latarnie Umarłych? Były to tak naprawdę światła ostrzegawcze. Stawiane przy szpitalach i cmentarzach, miały nocą ostrzegać podróżnych o grożącym niebezpieczeństwie. Oczywiście w przypadku szpitala dla trędowatych głównym problemem było ryzyko zarażenia się. Ale i cmentarze, zwłaszcza nocą, bywały niebezpieczne – i nie chodziło tu o strach przed upiorami.

W średniowieczu niemal przy każdym kościele znajdował się cmentarz, było zatem tych miejsc wiele w centrum dawnego miasta. Niegdyś jednak sacrum i profanum mieszało się w większym stopniu niż dziś – pielgrzymi sypiali czasem w nawach bocznych kościołów, żebracy mieszkali w kruchtach, a na cmentarzach tętniło, wbrew pozorom, życie: krążyli tam wędrowni kaznodzieje i sprzedawcy relikwii, istniały punkty handlowe i usługowe, oraz oczywiście gnieździła się tam biedota, oczekująca na jałmużnę. Cmentarze także często były miejscem schronienia rozmaitych rzezimieszków – i to właśnie zapewne głównie przed tym elementem przestępczym ostrzegały wędrowców umieszczone przy cmentarzach latarnie.

screen-shot-2016-10-30-at-16-55-31

Dodatkowo okazuje się, że cmentarzy należało unikać także ze względu na… pokusy! Wśród szemranego towarzystwa trafiały się tam bowiem także niezbyt cnotliwe niewiasty. Zachowała się na przykład informacja o skardze o. Michała, przeora krakowskich Dominikanów, z roku 1749, o treści: “U krawca na cmentarzu znajduje się jakowaś służąca kobita, która w niwecz ludzi konwentnich rozpuściła, opiła i u siebie po kilka nocy konserwowała…”

Cmentarne panie zapewne nie tylko pozbawiały pobliskich zakonników cnoty, ale również przy okazji swych usług niejednemu mężczyźnie opróżniały sakiewki. Wygląda zatem na to, że w niektórych przypadkach stojące przy cmentarzach Latarnie Umarłych powinny były świecić się na czerwono. Tylko że wtedy byłaby to bardziej reklama, niż ostrzeżenie.

bgr_000064_huge



Post a Reply Cancel Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Szukaj

Najnowsze wpisy

  • Krypto-dildo?
  • Kopia, imitacja, czy fałszerstwo?
  • Odczyt w Czeskiej Akademii Nauk w Pradze
  • My i wojna
  • Konferencja “Świętych w sztuce obcowanie” – on-line

Ostatnie komentarze

  • alfath on Krypto-dildo?
  • kaper on Krypto-dildo?
  • Magdalena Łanuszka on Krypto-dildo?
  • alfath on Krypto-dildo?
  • alfath on Kopia, imitacja, czy fałszerstwo?

Archiwum

  • May 2022
  • April 2022
  • March 2022
  • February 2022
  • January 2022
  • December 2021
  • November 2021
  • August 2021
  • July 2021
  • June 2021
  • May 2021
  • April 2021
  • March 2021
  • February 2021
  • January 2021
  • December 2020
  • November 2020
  • October 2020
  • September 2020
  • August 2020
  • June 2020
  • May 2020
  • April 2020
  • March 2020
  • February 2020
  • January 2020
  • December 2019
  • November 2019
  • October 2019
  • September 2019
  • August 2019
  • July 2019
  • June 2019
  • May 2019
  • April 2019
  • March 2019
  • February 2019
  • January 2019
  • December 2018
  • November 2018
  • October 2018
  • September 2018
  • August 2018
  • July 2018
  • June 2018
  • May 2018
  • April 2018
  • March 2018
  • January 2018
  • December 2017
  • November 2017
  • October 2017
  • September 2017
  • August 2017
  • July 2017
  • June 2017
  • May 2017
  • April 2017
  • March 2017
  • February 2017
  • January 2017
  • December 2016
  • November 2016
  • October 2016
  • September 2016
  • August 2016
  • July 2016
  • June 2016
  • May 2016
  • April 2016
  • March 2016
  • February 2016
  • January 2016
  • December 2015
  • November 2015
  • October 2015
  • September 2015
  • August 2015
  • July 2015
  • June 2015
  • May 2015
  • April 2015
  • March 2015
  • February 2015
  • January 2015
  • December 2014
  • November 2014
  • October 2014
  • September 2014
  • August 2014
  • July 2014
  • June 2014
  • May 2014
  • April 2014
  • March 2014
  • February 2014
  • January 2014

Kategorie

  • Aktualności
  • Blog
  • Media
  • Wykłady

Meta

  • Log in
  • Entries RSS
  • Comments RSS
  • WordPress.org

Tags

architektura Biblia Chrystus diabeł Duch Święty Europa Środkowa fotografia freski grafiki herb historia karnawał legendy literatura malarstwo martwa natura Matka Boska mitologia mozaiki muza nowożytność portret relikwie rynek sztuki rzeźba rękopisy seksualność starożytność sztuka sakralna Wielcy Mistrzowie wino XIX wiek XX wiek zwierzęta zwyczaje śmierć średniowiecze święci

Designed by Fragrance Design © 2013 | Powered by WordPress

×

Korzystając ze strony wyrażasz zgodę na używanie cookie, zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies W programie służącym do obsługi internetu można zmienić ustawienia dotyczące cookies.