http://posztukiwania.pl/wp-content/themes/special-theme
Navigation Menu
  • Blog
  • Aktualności
  • O mnie
  • Media
  • Wykłady
Home » Blog » Mężczyźni, których nie udało się uwieść
Sun07

Mężczyźni, których nie udało się uwieść

Magdalena Łanuszka :: in Feb 7, 2021 :: in Blog :: 7 comments

Są takie tematy, które powracały wielokrotnie w sztuce europejskiej na przestrzeni stuleci: do najpopularniejszych należą oczywiście historie biblijne lub mitologiczne. Wśród tych biblijnych (głównie starotestamentowych) mamy całkiem sporo takich, które dotyczą burzliwych relacji damsko-męskich. Były to tematy chętnie podejmowane przez artystów kolejnych wieków, choć raczej nie znajdowały swego miejsca w ołtarzach. Do tej grupy należy niewątpliwie „Józef i żona Potifara”.

Historia opisana jest w 39 rozdziale Księgi Rodzaju: Józef, syn Jakuba i Racheli, sprzedany przez swych braci do Egiptu, został niewolnikiem Potifara, dowódcy straży faraona. Żona Potifara próbowała namówić Józefa na seks, jednak on odmówił jej, powołując się na lojalność wobec swego pana, i nie chcąc zgrzeszyć przeciwko Bogu. Józef w tej opowieści jest rzecz jasna prawym człowiekiem, zaś żona Potifara to przebiegła femme fatale.

Opowieść ta oczywiście była pretekstem do ukazania pięknej, zazwyczaj nagiej kobiety, która w agresywny sposób usiłuje uwieść umykającego jej młodzieńca.

Rzecz w tym, odmowa Józefa miała pobudki jedynie moralne – żona Potifara nie była specjalnie odpychająca. Grafika Sebalda Behama z 1526 roku bardzo czytelnie pokazuje, że Józef fizycznie nie miałby problemu ze spełnieniem oczekiwań małżonki swego pana.

 

Sebald Beham, 1526, The ALBERTINA Museum, Vienna, DG1930/860

Kobieta uganiająca się za mężczyznami oczywiście była krytykowana; mężczyzna zawsze powinien być zdobywcą, nie zaś uciekającą zwierzyną. Trzynastowieczny poemat „Powieść o Róży” zawiera bardzo jasno wyrażone rady dla niewiasty, która pragnie zachować zainteresowanie kochanka. Nie tylko nie należy mu się narzucać, ale dobrze jest trochę poudawać strwożoną dzieweczkę:

„ona niech weźmie go w ramiona,

lecz niechaj wzbudzi w nim niepokój.

powinna szepnąć mu do ucha,

że jest zuchwała i szalona,

i przysiąc na rodzica duszę,

że drogo przyjdzie jej zapłacić

za to uczucie niebezpieczne,

choć nic naprawdę jej nie grozi. […]

jednak rozkosze bez zagrożeń

mają o wiele mniejszą cenę.”

(wersy 14269-14276; 14280-14281, tłum. M. Frankowska-Terlecka, T. Giermak-Zielińska)

Nie zawsze jednak przedstawienie nagiej kobiety usiłującej wciągnąć do łóżka uciekającego mężczyznę powinno być interpretowane jako ilustracja biblijnej opowieści o Józefie. Przykładowo, w rękopisie „Le livre de Lancelot du Lac” (Francja, ok. 1401-1425, Paryż, Bibliothèque de l’Arsenal 3480, p. 33) mamy taką właśnie scenę – i przedstawia ona próbę uwiedzenia Lancelota.

https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/btv1b55001676w/f39.item.zoom

Otóż Lancelot pozostawał wierny swojej ukochanej Ginewrze (z którą był zresztą w związku cudzołożnym, gdyż była ona żoną króla Artura, ale to inna kwestia). W Lancelocie kochały się jednak różne kobiety i raz na jakiś czas któraś próbowała go zaciągnąć do łóżka (m.in. wróżka Morgana, bez rezultatu; to właśnie z jej działaniami wiąże się opowieść zilustrowana w tej miniaturze: o Lancelocie i uwodzicielskiej damie). Udało się to w końcu Elaine z Corbenic, ale tylko dlatego, że z pomocą wiedźmy oszukała Lancelota tak, że sądził, iż kocha się z Ginewrą. O poranku jak się zorientował, to było już za późno – i oczywiście Elaine zaszła w ciążę. Ale to już zupełnie inna historia.

Na koniec wreszcie można tutaj jeszcze przedstawić miniaturę z rękopisu „Powieści o Róży” (1475, Bodleian Library, MS. Douce 195, fol. 118), również ukazującą agresywną seksualnie kobietę, której mąż sprawia wrażenie, jakby chciał powiedzieć: „nie dzisiaj kochanie, boli mnie głowa.”

https://digital.bodleian.ox.ac.uk/objects/886f9851-031c-435d-8621-c98d7c6b4d05/

Otóż jest to ilustracja fragmentu mówiącego o tym, że kobiety często wydobywają w łóżku sekrety od swoich mężów – prośbą, szantażem emocjonalnym, czy wreszcie perswazją seksualną doprowadzają małżonków do wyjawienia im tajemnic, które potem mogą wykorzystać przeciwko nim.

Całościowo niestety przekaz jest taki, że kobiecie, która usiłuje uwieść mężczyznę, ufać nie należy. W ogóle kobiety są niebezpieczne – kłamią, oszukują, i jeszcze udają orgazm. A najbardziej przerażające są ich niezaspokajalne apetyty seksualne. Jak mówiło późnośredniowieczne przysłowie, przywołane w „Dekameronie” (Dzień trzeci, Opowieść pierwsza): „jeden kogut na dziesięć kur starczy, ale dziesięciu mężów zaledwie jedną białogłowę ukontentować może.” Niektórzy mężczyźni woleli zawczasu się ewakuować.

https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/btv1b8492077q/f302.item.zoom#



7 Visitor Comments

  1. lulla says:
    February 8, 2021 at 3:22 pm

    O biedactwa! Dzięki, bardzo miłe.

    Reply
  2. kaper says:
    February 8, 2021 at 6:50 pm

    Ze zbyt chętnymi kobietami trzeba ostrożnie. Holofernes.

    Reply
    1. Magdalena Łanuszka says:
      February 8, 2021 at 6:54 pm

      Samson lubi to i udostępnia.

      Reply
      1. kaper says:
        February 8, 2021 at 10:42 pm

        Samson powinien był pamiętać, że wojownikowi przystoi trzymać język za zębami a nie pleść jak, za przeproszeniem, baba. Zmarnował trzy szanse, to niech się nie dziwi.
        Swoją drogą, czy przypalikowanie do ziemi za włosy, za pośrednictwem nici, ma jakiś głębszy podtekst?

        Reply
        1. Magdalena Łanuszka says:
          February 8, 2021 at 11:17 pm

          Czy głębszy podtekst, to nie wiem… ale to i tak były niedrastyczne przypadki przypalikowania. Tymczasem taka Jael się nie patyczkowała, że tak powiem :D

          Reply
          1. kaper says:
            February 10, 2021 at 11:42 pm

            Nikt mądry nie wyjaśnił podtekstu, to pozwolę sobie podzielić się domysłem laika. Przygważdżanie mocarza nitką za włosy wydaje się na tyle absurdalne, że może była to jakaś magia? Wtedy z całej opowieści wynikałby taki morał, że niestraszne ani siła, ani czary, dopóki pozostaje się wiernym Bogu.

            Co do Jael – kiedyś to były kołki… za jednym razem można było załatwić trzy sprawy: ubić wroga, zapobiec podejrzeniu o zdradę małżeńską i jeszcze zaopatrzyć trupa przed staniem się wampirem.

  3. sope says:
    February 24, 2021 at 3:46 pm

    ich latwo uwieść

    Reply

Post a Reply Cancel Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Szukaj

Najnowsze wpisy

  • średniowieczne zabawy spankingowe
  • Mężczyźni, których nie udało się uwieść
  • Trąba à rebours
  • Otwarty wykład on-line dla Muzeum Krakowa
  • Nie nadużywajmy wina

Ostatnie komentarze

  • Magdalena Łanuszka on Detal zza krzaka
  • tatiana.larina on Detal zza krzaka
  • Magdalena Łanuszka on Zmysł marketingowy – level: expert.
  • Magdalena Łanuszka on średniowieczne zabawy spankingowe
  • Magdalena Łanuszka on średniowieczne zabawy spankingowe

Archiwum

  • February 2021
  • January 2021
  • December 2020
  • November 2020
  • October 2020
  • September 2020
  • August 2020
  • June 2020
  • May 2020
  • April 2020
  • March 2020
  • February 2020
  • January 2020
  • December 2019
  • November 2019
  • October 2019
  • September 2019
  • August 2019
  • July 2019
  • June 2019
  • May 2019
  • April 2019
  • March 2019
  • February 2019
  • January 2019
  • December 2018
  • November 2018
  • October 2018
  • September 2018
  • August 2018
  • July 2018
  • June 2018
  • May 2018
  • April 2018
  • March 2018
  • January 2018
  • December 2017
  • November 2017
  • October 2017
  • September 2017
  • August 2017
  • July 2017
  • June 2017
  • May 2017
  • April 2017
  • March 2017
  • February 2017
  • January 2017
  • December 2016
  • November 2016
  • October 2016
  • September 2016
  • August 2016
  • July 2016
  • June 2016
  • May 2016
  • April 2016
  • March 2016
  • February 2016
  • January 2016
  • December 2015
  • November 2015
  • October 2015
  • September 2015
  • August 2015
  • July 2015
  • June 2015
  • May 2015
  • April 2015
  • March 2015
  • February 2015
  • January 2015
  • December 2014
  • November 2014
  • October 2014
  • September 2014
  • August 2014
  • July 2014
  • June 2014
  • May 2014
  • April 2014
  • March 2014
  • February 2014
  • January 2014

Kategorie

  • Aktualności
  • Blog
  • Media
  • Wykłady

Meta

  • Log in
  • Entries RSS
  • Comments RSS
  • WordPress.org

Tags

architektura Biblia Chrystus diabeł Duch Święty Europa Środkowa fotografia freski grafiki herb historia karnawał legendy literatura malarstwo martwa natura Matka Boska mitologia mozaiki muza nowożytność portret relikwie rynek sztuki rzeźba rękopisy seksualność starożytność sztuka sakralna Wielcy Mistrzowie wino XIX wiek XX wiek zwierzęta zwyczaje śmierć średniowiecze święci

Designed by Fragrance Design © 2013 | Powered by WordPress

×

Korzystając ze strony wyrażasz zgodę na używanie cookie, zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies W programie służącym do obsługi internetu można zmienić ustawienia dotyczące cookies.